Architecten van het Westelijk Koninkrijk: Review & uitleg

In de 9^e eeuw probeer je de meest succesvolle architect te worden van het koninkrijk. In dit spel zijn er verschillende manieren om dit te bereiken. Je kunt ervoor kiezen om je loyaliteit naar het koninkrijk te laten zien, je steentje bij te dragen aan de bouw van de kathedraal en netjes je belastingen te betalen. Maar je kunt er ook voor kiezen om het koninkrijk de rug toe te keren, te handelen op de zwarte markt en centen uit het belastingkantoor halen. Beide wegen hebben een kans van slagen, maar de architect die het spel het slimst speelt wint. Verzamel grondstoffen, huur leerlingen in, kies je loyaliteit naar het koninkrijk en bouwen, bouwen, bouwen.

Architecten van het Westelijk Koninkrijk is een spel vol strategische keuzes. Op dit moment vind ik het leukste aan Architecten om verschillende strategieën uit te proberen. Soms kan je wel het gevoel hebben dat het goed, of juist minder goed gaat. Maar ook dan kan de eindscore je verassen. Je kunt tijdens dit spel lekker je eigen ding kunt doen, en focussen op je eigen punten binnenhalen. Zo kun je ook met een voldaan gevoel eindigen ondanks dat je misschien niet gewonnen hebt. Maar als je dit leest en denkt: is dat wel voor mij? Je kunt ook genoeg acties uitvoeren om je tegenstanders lekker dwars te zitten als dat meer je ding is 😉.

Hoe zet je Architecten van het Westelijk Koninkrijk klaar?

Je begint met het klaarleggen van het speelbord. Hierop zie je alle locaties waar jij je werkers neer kan zetten om acties uit te voeren.

• Je legt de zwarte markt kaarten op het linker veld bij de zwarte markt met de kleine markt naar boven.
• Ook leg je de beloningskaarten naast de kathedraal.
• Het aantal kaarten hangt af van het aantal spelers.
• Je legt de vermenigvuldigkaarten en schuldkaarten naast het speelbord.
• Leg 8 leerlingkaarten open, rechts naast de werkplaats. Leg de overige kaarten dicht naast het speelbord.
• Geen iedere speler 4 gebouwkaarten en leg de stapel daarna links van de werkplaats.
• Leg 4 munten in het belastingkantoor.
• Iedere speler kiest een kleur en neemt alle pionnen en het spelerstableau in die kleur en legt deze voor zich neer.
• Iedere speler legt 1 spelersschijfje onder de kathedraal en 1 op nummer 7 op het loyaliteitsspoor.
• De startspeler krijgt 3 munten, de speler hierna 4, de 3^e speler krijgt 5 munten enzovoort.

Hoe speel je Architecten van het Westelijk Koninkrijk?

Wie bekent is met zogenaamde ‘worker placement’ spellen zal dit spel al snel begrijpen. Elke beurt voer je 1 actie uit. Zo duurt elke beurt maar kort en zit er veel snelheid in het spel. Tijdens je beurt pak je 1 werker en zet je die op één locatie neer op het speelbord en voert de bijbehorende actie uit. In de groeve, het bos, de mijnen en de zilversmid kunnen grondstoffen verkregen worden. Het speelbord spreekt altijd voor zich wat je op een locatie kunt doen. Zo kun je bij de groeve 1 steen pakken per werker die je daar hebt staan. Zo kun je in je eerste beurt hier 1 steen verkrijgen. In je volgende beurt kun je hier een 2^e werker zetten en 2 steen verkrijgen. Nu heb je dus 3 steen in je voorraad. Mocht je er nog een 3^e werker bij kunnen zetten krijg je 3 steen en heb je een totaal van 6. Zo loopt dit lekker op. Op alle locaties, met uitzonder van de zwarte markt, kunnen een ongelimiteerd aantal werkers staan.

Maar natuurlijk lijkt het ook te mooi om waar te zijn dat je overal zoveel werkers neer kunt zetten. Iemand kan zijn werker namelijk bij het stadscentrum zetten, en tegen betaling van 1 belasting een groep werkers bij één locatie, van één spelerskleur gevangen nemen. Per werker bij het stadcentrum kun je ook weer 1 extra zilver betalen om meer groepen gevangen te nemen. Je word hiervoor beloond wanneer je bij de wachtpost gaat staan. Hier kun je al je gevangenen heenbrengen en ontvang je 1 zilver per gevangene. Ook kun je hier je arbeiders uit de wachtpost halen, of tegen betaling alle werkers die nog door tegenstanders gevangen zijn weer bevrijden.

Het doel is natuurlijk om punten te verzamelen. Deze krijg je voornamelijk door te bouwen. Dit kunnen gebouwenkaarten zijn of meehelpen aan de kathedraal. Hiervoor plaats je een werker bij het gildehuis en betaal je de benodigde grondstoffen. Wanneer het gildehuis vol ligt is het spel afgelopen. Wanneer je aan de kathedraal meebouwt gaat je fiche bij de kathedraal omhoog en open je een beloningskaart. Om nieuwe gebouwkaarten te trekken moet je bij de werkplaats zijn. Ook kun je hier leerlingen aanstellen. Leerlingen geven bonussen aan bepaalde acties of leveren extra punten op. Leerlingen bevatten ook symbolen die je nodig kunt hebben om bepaalde gebouwkaarten te kunnen spelen. Je mag maximaal 5 leerlingen inhuren en max 6 gebouwenkaarten in je hand houden.

Als laatste heb je het loyaliteitsspoor. Hier kan jouw kleurenfiche omhoog gaan wanneer jij jouw loyaliteit laat zien aan het koninkrijk, of omlaag gaan wanneer jij twijfelachtige praktijken uitvoert. Zo is een loyaliteitspunt altijd onderdeel van je beloning voor het werken aan de kathedraal. En zo verlies je altijd een loyaliteitspunt wanneer je handelt op de zwarte markt of wanneer je geld pakt uit het belastingkantoor. Een hoge loyaliteit levert punten op aan het einde van het spel maar je kunt niet handelen op de zwarte markt, een lage loyaliteit kan je punten kosten en je kunt niet bouwen aan de kathedraal.

De zwarte markt is een aparte locatie binnen Architecten van het Westelijk Koninkrijk. Hier kan namelijk maar 1 werker per vakje staan. Op de zwarte markt kun je in ruil voor loyaliteit en zilver zeldzamere grondstoffen, of een aparte combinatie van grondstoffen verzamelen. Je kunt hier ook elke leerling aannemen of 5 gebouwenkaarten trekken en hier 1 van kiezen. Aantrekkelijke keuzes dus. Maar naast dat het je loyaliteit kost, word de markt herschikt elke keer wanneer hier 3 werkers staan. Deze werkers worden dan verplaatst naar de wachtpost. Wie op dat moment meer dan 3 werkers in de wachtpost heeft staan verliest een loyaliteitspunt. De speler met de meeste werkers krijgt ook nog eens een schuld. Schulden leveren -2 punten op en kosten 6 zilver om af te lossen.

Nu heb ik een paar locaties overgeslagen maar zoals ik al zei, spreekt het speelbord grotendeels voor zichzelf. Vaak ben je in het begin nog wat zoekende naar welk icoontje ook al weer wat betekende, maar dat heb je al snel genoeg door. Het einde is bereikt als het laatste veld in het gildehuis is gevuld. Iedere speler speelt dan nog 1 beurt (en mag ondanks dat het gildehuis vol is alsnog bouwen) en telt zijn punten. Je gebouwen, de kathedraal en het loyaliteitsspoor geven punten aan. Elk goud en marmer in je bezit levert nog een extra punt op, net zoals elke 10 zilver die je nog overhebt. Elke schuld die je niet hebt kunnen aflossen zijn 2 minpunten, ook verlies je een punt voor elke 2 arbeiders die nog in de gevangenis zitten.

Spelvarianten

Architecten van het Westelijk Koninkrijk bevat 2 spelvarianten; één variant voor meer afwisseling en uitdaging en één variant voor een solospel.

Tijdens de voorbereiding van het spel kan iedere speler zijn spelerstableau omdraaien. Op deze kant staat bij elke speler aparte en unieke eigenschappen afgebeeld. Zo begint iedere speler dit spel met verschillende loyaliteit, zilver en andere materialen. Ook heeft elk karakter een speciale eigenschap die geactiveerd kan worden tijdens het spel. Zo ontvangt Caroline 1 gebouwenkaart elke keer wanneer zij naar de zwarte markt gaat en betaald Rudolf altijd 1 zilver minder als hij een leerling inhuurt en kan hij niet 5, maar 6 leerlingen inhuren.

Tijdens het solospel speel je tegen de befaamde Byzantijnse architecten: Helena (moeilijk) of Constantine (normaal). Jij bent als eerste aan de beurt, daarna de ‘tegenstander’. Het spel verloopt voor jou hetzelfde als een normaal spel. In de beurt van de tegenstander open je een plankaart van de stapel plankaarten. Je voert uit wat hierop staat en verplaatst de arbeider van de tegenstander naar de aangegeven locatie op het bord. Het kan zijn dat een locatie anders werkt voor de tegenstander dan voor jou. Dit staat dan specifiek aangegeven op de plankaart. Je tegenstander verzamelt geen grondstoffen, heeft geen materialen nodig om te bouwen en kan ongeacht zijn loyaliteit bouwen aan de kathedraal. Het doel is om meer punten te bezitten wanneer het gildehuis vol is voor een spel met 2 spelers.

Architecten van het Westelijk Koninkrijk review

Toen wij op Spellen Spektakel liepen wilde ik Architecten graag uitproberen. Maar voor wie al eens op een spellenbeurs heeft rondgelopen weet dat het wachten is op een lege plek of je moet met een gouden pikkie geboren zijn en langslopen terwijl een groep opstaat en weggaat. Wij hadden in de ochtend wat andere spellen uitgeprobeerd en hadden in de middag geen zin om te wachten dus gingen wij aan de tafel zitten met Paladijnen van het Westelijk Koninkrijk, waar toevallig mensen opstonden. Het leek wat ingewikkeld maar het trok wel mijn aandacht en ik kon wat proeven van de ‘Westelijk Koninkrijk’ serie. De begeleider die ons de uitleg had gegeven vertelde dat Paladijnen wat meer focust op het optimaliseren van je eigen spelersbord, en Architecten interactiever is met je medespelers. Uiteindelijk zijn we dan ook naar huis gegaan met Architecten wat ons iets meer aantrok.

Wij bezitten Architecten nu een paar weken, en ik moet zeggen: Ik denk dat deze nog wel eens lang mee kan gaan. Soms heb je van die spellen waarvan je na de eerste keer spelen al wel weet dat die niet vaak van de plank gehaald zal worden. Mesopotamië, Dixit, of Ticket to Ride: Amsterdam zijn daarbij voorbeelden van ons, maar uiteraard verschilt dit per persoon. Architecten is voor ons zeker niet zo’n spel. Op dit moment vind ik het leukste aan Architecten om verschillende strategieën uit te proberen. Dit gaat ook heel gemakkelijk aangezien iedereen meespeelt tot het einde. Soms kan je wel het gevoel hebben dat het goed, of juist minder goed gaat. Maar ook dan kan de eindscore je verassen. Dit komt ook wel doordat het lastig bij te houden is hoeveel punten iedereen heeft en wie er voor staat. Zelf vind ik dit wel leuk, het zorgt ervoor dat je lekker je eigen ding kunt doen, je focust op je eigen punten binnenhalen. Zo kun je ook met een voldaan gevoel eindigen ondanks dat je misschien niet gewonnen hebt. Maar als je dit leest en denkt: is dat wel voor mij? Je kunt ook genoeg acties uitvoeren om je tegenstanders lekker dwars te zitten als dat meer je ding is 😉. Ik probeer kritiek te verzinnen op dit spel, maar soms bevalt een spel zo goed dat dit niet vanzelf gaat. Als ik dan toch iets moet noemen is dat niet alle symbolen meteen duidelijk waren. Maar dan ben ik echt aan het muggenziften, want er is gewoon heel weinig wat ik niet leuk vind aan dit spel.

Uitbreidingen en variaties

Architecten van het Westelijk Koninkrijk heeft 2 uitbreidingen; Ambachtslieden en Works of Wonder. Ambachtslieden heeft een toevoeging van Ambachtskaarten, een nieuw dubbelzijdig gildehuis bord, een nieuwe kleur voor een extra speler (inclusief nieuwe karakters), en nieuwe leerling- en gebouwenkaarten. De uitbreiding Works of Wonder is nog niet in het Nederlands beschikbaar en ook de Nederlandse naam is nog niet bekend gemaakt. Omdat dit spel wel al in het Engels is uitgegeven is er wel bekend wat het toe zal voegen aan het basisspel. Works of Wonder voegt een extra stuk bord toe waarop contributies, consequenties en invloed worden bijgehouden. Spelers proberen om de 5 wonderen te bouwen. Deze uitbreiding voegt ook nieuwe componenten toe aan het solospel.

De ‘Westelijk Koninkrijk’ serie bevat inmiddels 2 spellen met een 3^e spel op komst.

Paladijnen van het Westelijk Koninkrijk is een spel waarin je je stad probeert te verdedigen en mensen probeert te bekeren. Ondanks dat ik dit spel na het uitproberen op Spellen Spektakel niet hebt gekocht, is het wel de reden dat ik Architecten heb gekocht. En ik ben hier zo tevreden mee dat ik Paladijnen waarschijnlijk binnenkort ook wel zal aanschaffen. Burggraven van het Westelijk Koninkrijk word in 2022 verwacht in het Nederlands en in dit spel probeer je je invloed in het koninkrijk te vergroten. Ondanks dat Architecten, Paladijnen en Burggraven tot dezelfde serie behoren, zijn het echt 3 aparte spellen met hun eigen eigenschappen. De 3 spellen hebben wel samen een overkoepelend thema en wat vergelijkbare spelmechanismen.

Als laatste vind ik dat ik Rovers van de Noordzee ook even moet benoemen. Ondanks dat dit geen “Westelijk Koninkrijk” spel is, valt het toch een beetje in dezelfde serie. Rovers van de Noordzee is zelfs als eerste uitgekomen van deze spellen. Wie dit spel ziet, ziet ook meteen dat de spellen wat van elkaar weg hebben. Dit spel speelt zich af in de tijd van de Vikingen waarbij je wint door nederzettingen te plunderen en offers aan de hoofdman te brengen.

Conclusie

Ik vind Architecten echt een tof spel. Er zit veel strategie in, veel variatie en het maakt mij eigenlijk niet eens uit of ik win of verlies. En normaal speel ik altijd om te winnen. We hebben ook nog niets gevonden in het spel wat ervoor zorgt dat je altijd wint, en dat laat zien dat het spel mooi in balans is. Als doorgewinterde bordspelers speelde wij zonder moeite ons eerste potje, waarbij we alleen af en toe wat opheldering moesten opzoeken van sommige symbolen en betekenissen. Maar als ik mijn beginners bril op zou zetten denk ik dat ik misschien overspoeld zou raken met de vele mogelijkheden die dit spel bied. Maar (!) ik zou mij dat zeker niet laten tegenhouden om dit spel te spelen. Het mooiste van dit spel vind ik dat er zo veel strategieën te ontdekken valt en dat ik een leuk spel heb gespeeld of ik nou won of niet.

 

“Architecten van het Westelijk Koninkrijk speelt zich af rond het jaar 850, tegen het einde van het Karolingische rijk. De spelers zijn architecten die indruk proberen te maken op de koning. Ze proberen hun aanzien te behouden door diverse gebouwen in door hem veroverde gebieden te bouwen. De spelers moeten grondstoffen verzamelen, leerlingen inhuren en een scherpe blik op hun mankracht houden. Op die manier kunnen ze winnen. Het zijn verraderlijke tijden en de concurrentie zal niet stoppen om jouw proces te vertragen. Blijf je eervol of begeef je jezelf in gezelschap van dieven en handelaren op de zwarte markt?”

– White Goblin Games